W tym artykule przeczytacie w skrócie jak przebiega procedura ubiegania się o ochronę międzynarodową, i co można zrobić w przypadku odmowy.
Wniosek
Pierwszy krok to złożenie wniosku (list, oświadczenie, ale też deklaracja słowna) o ochronę międzynarodową do straży granicznej. Straż ma obowiązek przyjąć ten wniosek. Nie ma prawa odmówić jego przyjęcia.
Przy składaniu wniosku osoba oświadcza, pod jakim adresem przebywa. Jeżeli nie wskaże takiego adresu, to ma obowiązek zgłosić się w terminie 2 dni w ośrodku recepcyjnym w Dębaku lub w Białej Podlaskiej – o tym, do którego trzeba się zgłosić, decyduje osoba przyjmująca wniosek.
Jeżeli osoba zainteresowana nie stawi się w ośrodku w tym terminie, wniosek zostanie umorzony.
Wywiad
Krok drugi – wniosek trafia do Urzędu do Spraw Cudzoziemców (UDSC, Taborowa 33 w Warszawie). UDSC wyznacza termin wywiadu i informuje o tym osobę zainteresowaną. Wysyła pismo o nazwie „Wezwanie do osobistego stawiennictwa”. Wywiad odbywa się w wyznaczonym przez urząd terminie. Dotyczy okoliczności i powodów migracji osoby uchodźczej. Jeżeli osoba nie stawi się na wywiadzie, podczas wywiadu skłamie (i wyjdzie to na jaw później) lub powie, że nie chce ochrony międzynarodowej, to wydana później decyzja na pewno będzie negatywna.
Procedura
Krok trzeci to rozpatrzenie wniosku. Po zebraniu wszystkich potrzebnych danych wniosek jest rozpatrywany. Informacje o prawach osób w procedurze znajdziecie w innym artykule.
Decyzja
Kolejny etap to wydanie decyzji przez UDSC. Decyzja może oznaczać:
– przyznanie statusu uchodźcy,
– odmowę nadania statusu uchodźcy i przyznanie ochrony uzupełniającej, lub
– odmowę nadania zarówno statusu uchodźcy, jak i ochrony uzupełniającej – czyli odmowa udzielenia ochrony międzynarodowej.
Odmowa udzielenia ochrony międzynarodowej
Po otrzymaniu decyzji o odmowie udzielenia ochrony międzynarodowej (negatywnej decyzji) osoba ma 14 dni na złożenie odwołania. Odwołanie, czyli pismo informujące o braku zgody z decyzją zatrzymuje bieg wyznaczonych 14 dni. Warto zaznaczyć, że odwołanie nie musi od razu mieć uzasadnienia. Wystarczy krótkie pismo o nazwie „Odwołanie”, w którym osoba napisze, że nie zgadza się z decyzją. Uzasadnienie do odwołania może zostać wysłane w późniejszym terminie.
Ważne jest, aby uzasadnienie było rzeczowe i wyczerpująco opisywało prawne podstawy braku zgody. Warto zwrócić się do prawnika o pomoc w jego napisaniu. Należy jednak podkreślić, że złożenie odwołania, nawet z bardzo dobrym uzasadnieniem, nie daje nigdy gwarancji tego, że kolejna decyzja będzie pozytywna i zostanie przyznana ochrona międzynarodowa.
Jeśli otrzymasz z UDSC negatywną decyzję, możesz zwrócić się do Centrum Pomocy Cudzoziemcom – osoby prawnicze pomogą Ci w napisaniu odwołania. Pamiętaj jedynie, by zgłosić się wystarczająco wcześnie, w ciągu kilku dni od otrzymania decyzji.
Druga negatywna decyzja
Od drugiej negatywnej decyzji też można się odwołać. Procedura wygląda tak samo jak przy pierwszej odmowie. W trakcie procedowania odwołania (pierwszego lub drugiego) twoja procedura uchodźcza niezmiennie trwa – zachowujesz wszystkie prawa i obowiązki które masz w procedurze. Procedurę o ochronę międzynarodową uznaje się za zakończoną dopiero wraz z doręczeniem wnioskodawcy_czyni decyzji ostatecznej.
Decyzja ostateczna
Decyzja ostateczna to decyzja wydana po rozpatrzeniu przysługujących odwołań. Jeżeli decyzja ostateczna również jest negatywna, to po dość krótkim czasie dostaje się kolejny dokument – zobowiązanie do powrotu.
Zobowiązanie do powrotu
Jeżeli nie masz podstaw by ubiegać się o pobyt czasowy, możesz złożyć kolejny wniosek o ochronę międzynarodową. Nie ma limitów regulujących ile wniosków o ochronę można złożyć. Po złożeniu nowego wniosku o ochronę też można odwołać się od zobowiązania do powrotu na podstawie uregulowania pobytu. Jeżeli jednak nie pojawiły się jakieś nowe okoliczności – wniosek o ochronę pozostanie bez rozpatrzenia. Aczkolwiek, od złożenia wniosku o ochronę do doręczenia ostatecznej decyzji o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia mija przeważnie kilka miesięcy – w tym czasie twoja sytuacja może się zmienić i mogą pojawić się podstawy, aby ubiegać się o pobyt czasowy.
Jeżeli jednak żadna z powyższych sytuacji nie zaistnieje, a ty nie możesz wrócić do państwa pochodzenia, pozostaje jeszcze złożenie do straży granicznej wniosku o pobyt humanitarny czy tolerowany. Taką prośbę można uzasadnić m.in tym, że powrót naruszałby twoje lub twojego dziecka prawo do życia rodzinnego (zwłaszcza jeśli dziecko ma status pobytowy w Polsce), że powrót grozi niebezpieczeństwem. Jest też kilka innych przesłanek. Prawnicze osoby z Centrum Pomocy Cudzoziemcom mogą udzielić pomocy w procedurze ubiegania się o pobyt ze względów humanitarnych i pobyt tolerowany podobnie jak przy każdej innej procedurze.
Podsumowanie
Twoja procedura uchodźcza trwa aż do wydania ostatecznej decyzji. Ani negatywna decyzja, nawet ostateczna, ani zobowiązanie do powrotu nie jest czymś niepodważalnym. Jeżeli dostajesz pismo z urzędu i nie wiesz co masz zrobić, możesz zgłosić się do Centrum Pomocy Cudzoziemcom. Wyjaśnimy o co chodzi w piśmie, które otrzymał_ś, jakie masz możliwości i z czym wiąże się każda z nich. W miarę potrzeby i możliwości udzielimy również wsparcia prawnego i mentorskiego w trakcie procedury.
Załatw to z nami!
Masz pytania odnośnie twojej procedury o ochronę? Zgłoś się do CPC.
Napisz do nas na adres: [email protected] i opisz krótko swój problem. Jeśli zależy Ci na szybkim kontakcie, możesz również przesłać do nas swój numer telefonu – ułatwi nam to komunikację i skróci czas oczekiwania na odpowiedź. Oferowana przez nas pomoc jest bezpłatna.
Tekst ma charakter wyłącznie informacyjny – nie pośredniczymy w kontaktach z urzędami.
Więcej podpowiedzi, o jakie sprawy warto zadbać, mieszkając w Polsce i w czym może Ci pomóc Centrum Pomocy Cudzoziemcom znajdziesz TUTAJ.
