Witaj w domu

Program integracyjno-mieszkaniowy Witaj w domu został uruchomiony w 2017 roku. Jest odpowiedzią Fundacji Ocalenie na podstawowe problemy w integracji osób z doświadczeniem uchodźczym w Polsce: zagrożenie bezdomnością i ubóstwem, nieznajomość języka polskiego, trudności w załatwianiu różnych spraw w urzędach, przychodniach itp.

Głównym celem programu jest wsparcie rodzin uchodźczych w dążeniu do samodzielności, tak aby po udziale w programie dalsza stała pomoc nie była im już potrzebna. Osoby klienckie rozwijają takie umiejętności i kompetencje, które pozwolą im na odnalezienie się w Polsce, w różnych sytuacjach, w których wcześniej wymagały wsparcia. Chcemy, by osoby uczestniczące w programie Witaj w domu odzyskały taką sprawczość, jaką miały w swojej ojczyźnie.

Program Witaj w domu wsparł w 2023 roku 12 rodzin – łącznie 66 osoby, w tym 42 dzieci. Kolejne rodziny będą dołączały do programu po zakończonej rekrutacji. Więcej na temat rodzin i ich potrzeb można dowiedzieć się na www.witajwdomu.org.pl.

Problemy mieszkaniowe osób uchodźczych

Co czwarta osoba z doświadczeniem uchodźstwa w Polsce jest zagrożona bezdomnością, a barierą w znalezieniu mieszkania są nie tylko ceny najmu, ale też uprzedzenia wynajmujących i dyskryminacja. Osoby uchodźcze często są zmuszone wynajmować mieszkania zniszczone, bez ciepłej wody i ogrzewania, po cenach nieadekwatnych do standardu.

Siedem lat temu razem z moim mężem i trójką dzieci musiałam wyjechać z naszego rodzinnego Dagestanu. Gdybyśmy tam zostali, mojego męża prawdopodobnie nie byłoby już z nami. Dziś jesteśmy uchodźcami w Polsce i nie jest nam lekko. Ja mam problemy z chodzeniem, przeszłam już kilka operacji i czekam na następną. Utrzymanie całego domu spadło na barki mojego męża.

Nikt nie chciał wynająć nam mieszkania w Warszawie. Dlatego musieliśmy zamieszkać pod miastem, w nieogrzewanej, wilgotnej przybudówce. W budynku nie było łazienki, dopiero mój mąż musiał ją zbudować. Niestety nie było też ciepłej wody, więc musiałam gotować wodę w garnku, żeby dzieci mogły się umyć. Nie mogłam trzymać jedzenia w szafkach, bo od wilgoci wszystko tam gniło. Bałam się, że moje dzieci zaczną od tego chorować. Bardzo się bałam kolejnej zimy.

Ayna z Dagestanu

Na podstawie dotychczasowych badań, przeprowadzonych m.in. przez Instytut Spraw Publicznych, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej i Fundację Ocalenie, wśród najważniejszych problemów mieszkaniowych osób z doświadczeniem uchodźstwa trzeba wymienić:

życie w złych warunkach, w tym w lokalach nieogrzewanych, zawilgoconych, zagrzybionych i wymagających podstawowych napraw,
negatywny wpływ warunków mieszkaniowych na stan zdrowia, życie rodzinne i integrację społeczną,
przeludnienie mieszkań,
wynajmowanie mieszkań bez pisemnej umowy,
trudności w znalezieniu mieszkania, wynikające z dyskryminacji,
zawyżanie czynszów i opłat oraz inne nadużycia właścicieli lub dysponentów mieszkań (w tym nieuzasadnione i bezprawne wyrzucenie z lokalu),
niemożność pokrycia kosztów eksploatacji mieszkań (w tym ogrzewania), doprowadzająca do zadłużenia,
brak podstawowej stabilizacji życiowej – życie w ciągłej niepewności i poczuciu zagrożenia utratą dachu nad głową,
konieczność częstych przeprowadzek,
szczególnie trudna sytuacja rodzin wielodzietnych i samodzielnych rodziców.

Bezpieczny i stabilny dach nad głową jest podstawą budowania życia w nowym kraju. Bez tego skuteczna integracja, wychodzenie z traumy oraz proces dochodzenia do pełnej samodzielności są bardzo utrudnione.

Witaj w domu – odpowiedź na problemy

Program Witaj w domu ma kilka składowych, które w połączeniu ze sobą i przy zaangażowaniu rodzin w nim uczestniczących wspierają w rozpoczęciu nowego życia w Polsce.

Wszystkie formy pomocy są bezpłatne i dostępne dla rodzin w programie. Należą do nich:

wsparcie mieszkaniowe, udzielane w formie dopłat do wynajmu,
wsparcie integracyjne specjalisty/ki integracji, w tym pomoc w rozwiązywaniu codziennych trudności i w kontakcie z instytucjami,
pomoc specjalistyczną, w tym psychologiczną, psychoterapię krótko- i długoterminową oraz prawną,
kursy języka polskiego,
aktywizację zawodową, w tym pomoc doradców zawodowych i wsparcie w kontaktach z pracodawcami,
edukację ekonomiczną (w tym planowanie budżetu domowego) i społeczną.

Dzięki kompleksowej pomocy, rodziny objęte programem mają zapewnione stabilne warunki, umożliwiające stopniową integrację i osiągnięcie samodzielności niezbędnej do życia w Polsce.

Dzięki pomocy zespołu Fundacji Ocalenie niedawno udało nam się przeprowadzić do normalnego mieszkania. Wreszcie każde z moich dzieci ma własne łóżko. Pierwszy raz w życiu moje dzieci mają też biurko, przy którym odrabiają lekcje. Teraz, kiedy mamy bezpieczny, ciepły dom, możemy skupić się na budowaniu nowego życia w Polsce.

Ayna z Dagestanu

Obejrzyj materiał o Aynie: Syryjczyk i Czeczenka. Jak odnaleźli się w Polsce? (od 7 minuty)