Załatw to: Jak uzyskać wsparcie z OPS?

Ośrodki Pomocy Społecznej (OPS) to placówki funkcjonujące w ramach systemu pomocy społecznej na szczeblu lokalnym (w gminie). Działalność OPS-ów koncentruje się na zapewnieniu wsparcia osobom i rodzinom, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej, w szczególności – jak podaje ustawa o pomocy społecznej – z powodu ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, przemocy w rodzinie, potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych, braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze, trudności w integracji osób, które uzyskały w Polsce status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej lub ekologicznej.

 Pomoc może być realizowana w formie finansowej, rzeczowej oraz usługowej. Do finansowych narzędzi pomocowych należą przede wszystkim świadczenia pieniężne w postaci różnego rodzaju zasiłków, o które mogą ubiegać się osoby i rodziny bez dochodów oraz o niskich dochodach. Kluczowe jest tu ustawowe kryterium dochodowe, od 2022 roku wynoszące 776 zł dla osoby samotnie gospodarującej, a w przypadku rodziny – 600 zł na osobę. Osoby i rodziny, których dochód przekracza kryterium dochodowe, mogą korzystać ze świadczeń jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Z kolei niepieniężne formy pomocy obejmują m.in. pracę socjalną, pomoc rzeczową w postaci posiłków i odzieży, usługi pielęgnacyjne i gospodarcze, a także poradnictwo specjalistyczne.

 Uprawnienia do świadczeń z pomocy społecznej

Pomocą społeczną mogą zostać objęci zarówno obywatele polscy, jak i osoby nieposiadające obywatelstwa polskiego, jeżeli spełniają określone ustawowo kryteria. W przypadku cudzoziemców i cudzoziemek prawo do świadczeń z pomocy społecznej (jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej) przysługuje:

  • osobom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w celu połączenia się z rodziną (uwaga: dotyczy wyłącznie członków rodziny cudzoziemca posiadającego status uchodźcy lub korzystającego z ochrony uzupełniającej) lub ze względu na inne okoliczności (w szczególności, osobom posiadającym zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE udzielone przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej);
  • osobom ze statusem UKR;
  • osobom, które uzyskały w Polsce status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą;
  • osobom, które otrzymały w Polsce zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany – w zakresie ograniczonym do schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego;
  • mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Polski obywatelom państw członkowskich UE lub EFTA oraz członkom ich rodzin, posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  • osobom przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi lub na podstawie zaświadczenia potwierdzającego istnienie takiego domniemania – w postaci interwencji kryzysowej, schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego.

Gdzie i jak załatwić sprawę

Aby uzyskać pomoc w trudnych życiowo sytuacjach, należy zgłosić się do ośrodka pomocy społecznej w miejscu zamieszkania. W Warszawie OPS-y działają we wszystkich 18 dzielnicach, a w niektórych mają dwie filie – np., na obu Pragach czy też na Mokotowie.

Procedura ubiegania się o świadczenia obejmuje w pierwszej kolejności złożenie wniosku o przyznanie pomocy. Wnioskować o objęcie pomocą społeczną może sama osoba zainteresowana, jej przedstawiciel ustawowy, jak również inna osoba – za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego. Następnie przeprowadzany jest wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania lub pobytu osoby ubiegającej się, który ma służyć OPS-owi do wydania decyzji o przyznaniu lub odmowie przyznania pomocy, a w przypadku decyzji pozytywnej – do opracowania planu działań pomocowych.

W trakcie procedury należy się liczyć z koniecznością udokumentowania swojej trudnej sytuacji życiowej i przedłożenia dokumentów, wymaganych w zależności od konkretnego przypadku. Decyzje w sprawach świadczeń pomocy społecznej wydawane są w formie pisemnej. Od decyzji wydanej przez Ośrodek stronie niezadowolonej służy prawo odwołania.

Załatw to z nami! 

Potrzebujesz wsparcia w złożeniu wniosku do OPS-u lub w kontaktach z wybranym ośrodkiem?  

W czasach koronawirusowych Centrum Pomocy Cudzoziemcom pomoże Ci zdalnie! Napisz do nas na adres: [email protected] i wpisz w tytule “Pomoc społeczna OPS”. 

Oferowana przez nas pomoc jest bezpłatna.