Minione tygodnie były dla nas czasem bardzo intensywnej pracy. Już w pierwszych dniach wojny podjęliśmy działania interwencyjne skierowane wobec osób wymagających natychmiastowego wsparcia. Jednak mając pełną świadomość, że pomoc będzie potrzebna przez kolejne miesiące i lata, a fala społecznego zaangażowania nie może trwać wiecznie, postawiliśmy akcent na długofalowe, systemowe działania pomocowe i integracyjne. W tym celu intensywnie rozbudowujemy nasz zespół specjalistów oraz wolontariuszy, znacznie zwiększamy skalę prowadzonych dotąd programów oraz podejmujemy nowe inicjatywy i działania, skierowane zwłaszcza do grup zdiagnozowanych przez nas jako szczególnie wrażliwe, a więc wobec dzieci, młodzieży, kobiet, osób po traumie, obywateli państw trzecich innych niż Ukraina.
Co robimy? Zarys działań
- Zatrudniamy nowych pracowników, zwłaszcza posługujących się językiem ukraińskim. Rozbudowa zespołu dotyczy m.in. mentorów i mentorek kulturowych (tzw. pracowników pierwszej linii wsparcia), koordynatorów i koordynatorek poszczególnych programów, członków i członkiń zespołu psychologicznego
i prawnego, oraz całego zaplecza administracyjnego fundacji. - Otwieramy punkty z bezpieczną przestrzenią przy polsko-ukraińskich przejściach granicznych, a także zakładamy świetlice dla dzieci na terenie Warszawy.
- Zwiększamy dostępność Centrum Pomocy Cudzoziemcom w Warszawie i Łomży.
- Organizujemy transport z granicy wobec grup dyskryminowanych, zwłaszcza pochodzących z krajów Globalnego Południa.
- Organizujemy miejsca tymczasowego zamieszkania na terenie Warszawy dla uchodźców i uchodźczyń znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji.
- Rozbudowujemy ofertę bezpłatnych kursów polskiego dla dzieci i dorosłych. Otwieramy nowe grupy i zwiększamy liczbę godzin prowadzonych zajęć. Lekcje językowe będą prowadzone również w świetlicach na terenie Warszawy.
- Zwiększamy zakres udzielanej pomocy rzeczowej organizowanej w ramach funkcjonującego w Fundacji Magazinu. Wsparcie rzeczowe obejmuje zarówno przedmioty codziennego użytku, jak i kupony/bony zakupowe.
- Rekrutujemy oraz szkolimy wolontariuszy i wolontariuszki do pracy w programach integracyjnych, prowadzenia zajęć z dziećmi w punktach bezpiecznej przestrzeni i w świetlicach, nauki polskiego oraz innych działań pomocowych skierowanych wobec osób uciekających przed wojną.
- Nasz zespół prawników przygotowuje materiały informacyjne o charakterze edukacyjnym, dotyczące zatrudniania osób z Ukrainy na podstawie specustawy oraz dyrektywy o ochronie tymczasowej.
Bezpieczne przestrzenie dla dzieci w punktach recepcyjnych przy granicy
Ani przejścia graniczne, ani punkty recepcyjne nie są przystosowane do potrzeb najmłodszych. Ponadto dzieci są jedną z grup, którą zdiagnozowaliśmy jako najbardziej wrażliwą oraz zagrożoną handlem ludźmi. Dlatego podjęliśmy decyzję o utworzeniu dedykowanych dla nich przestrzeni w punktach recepcyjnych, które zwiększą ich bezpieczeństwo.
Bezpieczne przestrzenie dla najmłodszych to miejsca, gdzie dzieci mogą się pobawić i skorzystać z zajęć organizowanych przez pracowników Fundacji oraz współpracujących z nami wolontariuszy. W tym czasie ich mamy mogą zastanowić się, co robić dalej, zadzwonić do bliskich, czy zwyczajnie odpocząć, podczas gdy ich dzieci są pod opieką odpowiedzialnych dorosłych.
W marcu utworzyliśmy 6 bezpiecznych przestrzeni dla dzieci w punktach recepcyjnych. Oto kilka statystyk na dzień 31.03.2022:
- Punkt w Hrubieszowie działa od 12.03, pracowaliśmy w nim z 565 dziećmi.
- Najmniejszy punkt w Łodynie (Ustrzyki Dolne) otworzył się jako drugi 21.03. Skorzystało z niego 51 dzieci.
- W Przemyślu punkt działa od 29.03, w ciągu dwóch dni odwiedziło go 72 dzieci.
- Punkt w Korczowej zaczął działać 30.03 i w pierwszym dniu odwiedziło go 21 dzieci.
- Przestrzeń dla dzieci w Zamościu również działa od 30.03 i pierwszego dnia gościliśmy w niej 7 dzieci.
- W Dorohusku, równie małym punkcie jak Łodyna, działającym od 30.03, było 5 dzieci.
W planach mamy również otwarcie 14 przestrzeni dla dla dzieci w miejscach zakwaterowania uchodźców i uchodźczyń na terenie województwa mazowieckiego.
Świetlice dla dzieci w Warszawie
Równolegle z bezpiecznymi przestrzeniami w punktach recepcyjnych, otwieramy również nowe świetlice w Warszawie. Są to miejsca, w których dzieci będą mogły się bawić, rozwijać swoje umiejętności czy zainteresowania oraz otrzymywać pomoc przygotowywaniu się do zajęć w szkole. Ważnym elementem funkcjonowania świetlic będzie również nauka polskiego – 10h tygodniowo, w dwóch grupach wiekowych.
Pierwsza świetlica na Ochocie wystartowała w pierwszej połowie kwietnia, a w planach jest utworzenie kolejnych 4 takich miejsc. Świetlice są przeznaczone dla dzieci w wieku 6-12 lat i będą działać od poniedziałku do piątku w godzinach 10:00-18:00. W każdej ze świetlic zatrudniamy 4 nowe osoby do pracy z dziećmi. Przewidziana jest także rekrutacja wolontariuszy i wolontariuszek. W planach jest otwarcie kolejnych świetlic, a także szkolenia przeznaczone dla osób, które są chętne do prowadzenia podobnej działalności samodzielnie.
Działalność Centrum Pomocy Cudzoziemcom
Centrum Pomocy Cudzoziemcom (CPC) to wyjątkowe miejsce, w którym cudzoziemcy i cudzoziemki mogą bezpłatnie skorzystać z pomocy mentorów i mentorek kulturowych, a w razie potrzeby – uzyskać specjalistyczną pomoc prawną oraz psychologiczną.
Obecnie Centrum Pomocy Cudzoziemcom jest otwarte dla wszystkich chętnych poniedziałku do piątku w godz. 9:00 – 17:00, bez wcześniejszego zapisu.
Skala potrzeb osób szukających bezpieczeństwa w Polsce wymaga od nas znacznego zwiększenia zespołu mentorów i mentorek kulturowych oraz innych specjalistów udzielających wsparcia w ramach CPC.
W okresie 24 lutego – 24 marca, w Centrum Pomocy Cudzoziemcom w Warszawie:
- zarejestrowaliśmy 348 nowych klientów i klientek,
- odbyło się 514 konsultacji mentorskich,
- 80 osób skorzystało z konsultacji doradczyni zawodowej,
- 192 osoby skorzystały z konsultacji prawnej,
- odbyło się 25 konsultacji psychoterapeutycznych dzieci, 21 konsultacji psychologicznych dorosłych oraz 116 konsultacji psychoterapeutycznych dorosłych.
W tym samym czasie zarejestrowaliśmy 123 nowych klientów i klientek w Centrum Pomocy Cudzoziemcom w Łomży oraz 202 osoby w Łódzkim Centrum Wielokulturowym. Łącznie liczba zarejestrowanych osób we wszystkich naszych placówkach wyniosła 673, z czego 470 to obywatele i obywatelki Ukrainy. Są to liczby znacznie przekraczające statystyki z poprzednich miesięcy.
Pomoc transportowa i mieszkaniowa
Pierwszą z grup, której udzieliliśmy pomocy w transporcie oraz w organizacji noclegu były osoby z państw trzecich, które, mimo że uciekają przed tą samą wojną, co obywatele Ukrainy, nie mogą liczyć na równie hojne wsparcie w transporcie i znalezieniu lokum. Obecnie ze wsparcia mieszkaniowego Fundacji korzystają zarówno osoby z ukraińskim paszportem, jak i obywatele innych państw.
Fundacja Ocalenie oferuje 3 rodzaje krótkoterminowej pomocy mieszkaniowej:
- noclegownia w Biennale Warszawa, dedykowana migrantom i migrantkom z państw trzecich, którzy i które mają większe trudności w znalezieniu zakwaterowania,
- miejsca noclegowe w hotelu w Warszawie dla wszystkich uciekających przed wojną – osoby mogą się tam zatrzymać na 7 dni,
- 3 mieszkania udostępnione przez firmę SonarHome, przeznaczone do tymczasowego zamieszkania uchodźców i uchodźczyń w najtrudniejszej sytuacji
W punkcie noclegowym w Biennale Warszawa, do dnia 25 marca schronienie znalazło 200 osób oraz 2 psy. W 3 mieszkaniach udostępnionych przez SonarHome mieszka obecnie 11 osób, w tym 6 dzieci.
Wyzwania i potrzeby
Mimo dużego doświadczenia w działaniu w trybie kryzysowym, reagowanie na liczne potrzeby uchodźców i uchodźczyń z Ukrainy jest dla nas dużym wyzwaniem. Oprócz inicjatyw podjętych bezpośrednio w związku z wojną, stale prowadzimy nasze standardowe działania pomocowe, jesteśmy aktywni na granicy polsko-białoruskiej, gdzie wciąż trwa kryzys humanitarny i kontynuujemy nasze programy edukacyjne i integracyjne.
Jesteśmy niezmiernie wdzięczni za liczne propozycje wsparcia, które napływają do nas w ostatnich tygodniach. Jednocześnie mamy ogromną nadzieję, że będziemy mogli liczyć również na wsparcie długofalowe, ponieważ problemy, potrzeby i wyzwania pojawiające się w następstwie wojny, z całą pewnością będą nam towarzyszyć nie przez tygodnie czy miesiące, lecz lata.
